Yatırım teşvik belgesi kapsamında makine ve techizat tesliminde KDV istisnası uygulaması
Bursa Gerçek Gazetesi : 07 Eylül 2011
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında teslimi gerçekleşen makine ve teçhizat için KDV istisnası 01/08/1998 tarihinden beri uygulanmaktadır. Uygulamanın yıllardır yapılıyor olmasına rağmen her sorulduğunda tekrar bakmam gereken konulardan birisi olmuştur bu konu.
Bir mükellefim “Makine satacağım. Alıcının Yatırım Teşvik Belgesi varmış. Ne yapmam lazım“diye sordu. Tabi ki tekrar baktım. Hazır araştırıp bilgilerimi tazelemişken yazayım da istedim.
Konu ile ilgili olarak detaylı açıklamalar Katma Değer Vergisi Kanunu 69,87,99 numaralı tebliğlerde,2 numaralı sirkülerde ve Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 1 numaralı tebliğde mevcut.
Açıklamalar.
*Bu istisna, 01/08/1998 tarihinden beri uygulanmaktadır.
*İstisnadan, mal veya hizmet üretiminde kullanılan, sabit kıymet niteliğinde olan makine ve teçhizat teslimleri yararlanabilir.
*KDV mükellefiyeti olanlara yapılan teslimler istisnadan yararlanacak olup alıcı konumunda olan, başka bir ifade ile Yatırım Teşvik Belgesi sahibi olanlar KDV mükellefi olduklarını bağlı oldukları vergi dairesinden alacakları “Katma Değer Vergisi Mükellefi Olduklarına İlişkin” yazı ile belgelemeleri gerekir.
*Yatırım Teşvik Belgesinin ekini oluşturan yerli ve ithal global listede yer alan ve istisnadan yararlanabileceği şerhi bulunan makine ve teçhizat istisnadan yararlanabilir. İthal listede yer alan bir sabit kıymetin tesliminin istisnadan yararlanabilmesi için ithal edilmesi, yerli global listede yer alan bir sabit kıymetin tesliminin istisnadan yararlanabilmesi için yurtiçinden alınması gerekir. Örneğin, ithal listede
yer alan bir sabit kıymet yurtiçinden alınırsa istisnadan yararlanamaz. Ancak ilgili global listeler,ihtiyaca göre revize ettirilip istisnadan yararlanılabilir.
*Teşvik belgesi sahibi,sabit kıymet alacağı işletmeye belgenin ve global listenin aslını, KDV mükellefi olduğuna ilişkin olan yazının ise noter veya Yeminli Mali Müşavir onaylı nüshasını ibraz eder.Satıcı kendisine ibraz edilen belgeleri inceleyip istisna kapsamında teslim yapıp yapamayacağını tespit eder.
*Global listelerde yer alan her bir makine ve teçhizat için %30’a kadar olan artış veya azalışlarda liste tadilatı yapılmaksızın KDV istisnasına ilişkin doğrudan işlem yapılabilir. Örneğin, yerli global listede bedeli 100.000.-TL olan yer bir makine 70.000.-TL ile 130.000.-TL arası bir tutara alınırsa liste değişikliği yapmaksızın KDV istisnasından yararlanılabilir. Aksi halde KDV istisnadan yararlanabilmek için global listenin revize edilmesi gerekir.
*Satıcı konumunda olan ve istisna kapsamında sabit kıymet teslimini gerçekleştiren kişi veya kurum global listenin uygun olan bir yerine “ "Listenin ..... sırasındaki ...... adet makina ve teçhizat ....... tarih ve ...... sayılı fatura ile satılmıştır." şerhini koyup imza ve kaşe tatbiki suretiyle onaylar. Bu şerh düşüldükten sonra satıcı, ilgili global listenin ve yatırım teşvik belgesinin alıcı tarafından kaşelenip imzalanmış fotokopisini alır ve zaman aşımı süresinin sonuna kadar saklar.
*KDV iadesinden yararlanmak için diğer ibraz edilmesi gereken evraklara ek olarak, yatırım teşvik belgesi sahibi tarafından kaşelenip imzalanmış yatırım teşvik belgesi fotokopisi global liste fotokopisi ve noter veya yeminli mali müşavir tarafından onaylanmış “alıcının KDV mükellefi olduğuna ilişkin” vergi idaresinin yazısı ilgili vergi dairesine ibraz edilir.
Değerlendirme.
*Yukarıda ilgili olan mevzuat düzenlemelerini aktardım. Kısa da olsa açıklamalar yaptım. Mevzuat düzenlemelerinin yoruma müteallik bir tarafı da yok. Ancak uygulamada satış işlemini müteakip yerli global listeye düşülmesi gereken şerhin unutulması ve satıcının kendi uhdesine alması gereken evrakları almayı unutması hususları ile sık karşılaşılmakta.
*Özellikle satış işlemini müteakip "Listenin ..... sırasındaki ...... adet makina ve teçhizat ....... tarih ve ...... sayılı fatura ile satılmıştır." ibaresinin yazılmasının unutulması iade işleminin yapılmasına,başka bir ifade ile KDV istisnasından yararlanılmasına engel oluşturacak sonuçlar doğurabilmektedir.Bu ibare unutulduğu zaman, yatırım teşvik belgesi sahibi söz konusu makine ve teçhizatı KDV istisnasından yararlanarak başka yerden de tekrar alabilir. Böyle bir durum,işi içinden çıkılmaz hale getirebilir.İade talebi yerine getirilmez.
Anadolumuzda karışık işler için söylenen sözler vardır.
“Hadi bakalım,ayıkla pirincin taşını”. Veya “Birisi bir kuyuya taş atmış 49 akıllı çıkaramamış”