Yevmiye defterinin tasdiksiz arka sayfasına yazdırılan muhasebe kayıtları
Bursa Gerçek Gazetesi: 05 Ekim 2011
Sadece bir yüzü tasdik ettirilmiş ve tasdik ettirilen sayfalar yetmediği için defterin arka yüzüne yazdırılan kayıtların geçerli olup olmadığı hususunda hep tereddüde düşülür. Bir hayli de soru gelmiştir bana bu konuda. Ben de sormuşumdur aynı konuyu başka meslektaşlarıma.
Tasdikli sayfaların dolmasını müteakip tasdiksiz olan yapraklara yazdırılan kayıtların geçerli olup olmayacağı hakkında vergi idaresinin ve yargının kararlarına bir bakalım.
YEVMİYE DEFTERİNİN TASDİKSİZ ARKA SAYFALARINA KAYDEDİLEN FATURALARDA GÖSTERİLEN KDV’LERİN İNDİRİMİ
A- VERGİ İDARESİNİN GÖRÜŞÜ
Vergi idaresi, KDV’nin gerçekte yüklenilmiş olması ve fatura veya benzeri belgelerde ayrıca gösterilmesi, kayıtların tasdikli defter-i kebire süresinde ve usulüne uygun kaydedilmesi koşuluyla, yevmiye defterinin tasdiksiz arka sayfalarına kaydedilen fatura veya benzeri belgelerde gösterilen KDV’nin indirilebileceği görüşündedir. Konu ile ilgili olarak verilen bir özelge’de; “Yevmiye defterine yapılan kayıtların tasdikli defter-i kebire süresinde ve usulüne uygun kaydedilmesi şartıyla, yevmiye defterinin tasdiki olmayan arka sayfalarında yer alan kayıtlara dayalı KDV indirimlerinin bu çerçevede kabulünün mümkün olduğu” belirtilmiştir. (02.11.2000/50774 sayılı maliye bakanlığı özelgesi)
B- YARGI ORGANLARININ GÖRÜŞÜ
Yargı organları, yevmiye defterinin tasdiksiz arka sayfalarına kaydedilen faturalardaki KDV’nin indirilip indirilemeyeceği konusunda farklı kararlar vermektedir.
a-Danıştay’ın 7.dairesinin kararlarında;
“Yevmiye defterinin tasdiksiz arka sayfalarına yapılan kayıtların yasal defterlere yapılmış kayıt olarak kabulü mümkün olmadığından, mal alış ve gider faturalarında yer alan KDV’lerin KDV Kanununun 29 ve 34. maddelerine göre indirilmesinin mümkün olmadığı”,
“Yevmiye defterinin tasdiksiz kısımlarının yasal defter, bu kısma yapılan kayıtların da yasal deftere kayıt olarak kabulüne olanak bulunmadığından, bu kayıtlarda yer alan KDV’ler indirim konusu yapılamayacağı”
(E.2001/4619 K.2002/167 sayı ve 21.01.2002 tarih)
Söylenmektedir.
b- Danıştay vergi dava daireleri kurulunun kararlarında:
“Yevmiye defterinin tasdiksiz arka sayfalarına kaydedilen faturalardaki KDV’nin indiriminin karşılaştırmalı bir inceleme yapılmaksızın reddedilemeyeceği”,
“Yevmiye defterinin tasdiksiz arka sayfalarına yapılan kayıtlarla, defter-i kebir ve envanter defteri arasında karşılaştırmalı bir inceleme ve araştırma yapılması, bu suretle biten yevmiye defterinin arka sayfasına yapılan kayıtların doğruluğunun araştırılması gerektiği, bu yönde bir inceleme yapılmadan sadece, söz konusu kayıtların biten yevmiye defterinin arka sayfasına yapıldığından hareketle KDV indirimlerinin reddedilemeyeceği”(E.2005/110 K.2005/177 sayı ve 17.06.2005)
İfade edilmektedir.
Değerlendirme.
Kısaca ifade etmek gerekirse,
1-Mali idare ““Yevmiye defterine yapılan kayıtların tasdikli defteri kebire süresinde ve usulüne uygun kaydedilmesi şartıyla, yevmiye defterinin arka sayfalarında yer alan kayıtlara dayalı KDV indirimlerinin bu çerçevede kabulünün mümkün olduğu” nu
2-Yargı “Yevmiye defterinin yetmemesi sonucunda tasdiksiz olan arka sayfasına yazılan kayıtların diğer yasal defterlerdeki (defter’i kebir-envanter defteri) kayıtlarla karşılaştırılmadan KDV’lerin reddedilemeyeceği” ni söylemektedir.
Aslında vergi idaresi ve yargı sonuçları itibari ile aynı şeyi söylemektedir. Demektedir ki; böyle bir durumda işin aslını, esasını, gerçek durumunu tespit et, bu tespiti yaparken de diğer yasal defterlerine bak ve diğer yasal defter kayıtları ile yevmiye defterinin tasdiksiz sayfalarına yazdırılanlar birbiri ile uyumlu ise Katma Değer Vergisi indirimini kabul et.
Bu söylenenler KDV indiriminin kabul edileceğine ilişkin olup VUK bakımından durum, res’en takdir nedenidir. Ancak, bu durumdaki mükelleflerin dönem matrahlarının re’sen takdir edilmesi, KDV indirimlerinin reddedilmesi gerektiği anlamına gelmemektedir.
Bilindiği üzere vergilemede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. (VUK.Madde:3)
Vergi incelemesinden maksat ise ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır. (VUK.Madde:134)
Son iki cümleden hareketle, tasdikli olan ama yetmeyen yevmiye defterlerinin arka yüzlerine muhasebe kayıtlarının yazdırılması sorun olmamalıdır. İnceleme veya takdir esası bu kıstaslara göre sonuçlandırılmalıdır.
Kaldı ki, Vergi Usul Kanunu'nda defter yaprağının sadece bir yüzünün kullanılabileceğine ilişkin veya arka yüzün kullanımının yasaklandığına dair bir hüküm yoktur. Kanunun müteharrik yapraklı defterin tasdikini düzenleyen 225/b maddesi, sayfanın değil, yaprağın tasdikini istemektedir. Kanun koyucu, yaprağın sadece bir yüzünün kullanılabileceğini belirtebileceği gibi, yaprağın her iki yüzünün de tasdikini arayabilirdi. Yaprağın tasdik edilmesinin amacı ise, söz konusu yaprağın kaybolmaması, tahrif edilmemesi, değiştirilmemesi gibi nedenlerdir.
Elektronik ortamda kayıtların tutulmasının, saklanmasının tartışıldığı, düşünüldüğü günümüz şartlarında defterin tasdikli sayfasına veya tasdiksiz sayfasına yazdırmak sorun teşkil etmemelidir kanaatindeyim.
Bir atasözü ile bitirelim yazıyı.
“Altın çöpe düşse de değerinden düşmez”
